Paşmakçı-zâde Seyyid Ali Efendi
Âlimler ve Mutasavvıflar • Osmanlı Devleti'nin en çalkantılı dönemlerinde görev yapmış, ilmi ve manevi derinliğiyle tanınan bir Şeyhülislâm.
Doğum
1639 • İstanbul
Ölüm
1/2/1712 • İstanbul
Hakkında
1639'da İstanbul'da dünyaya gelen Paşmakçı-zâde Seyyid Ali Efendi, Osmanlı'nın duraklama döneminin sonlarında ve gerileme döneminin başlarında yaşamış, ilim ve devlet hayatında önemli roller üstlenmiş bir âlimdir. Babası da kendisi gibi bir ilim adamı olan Üsküdar kadısı Mehmed Efendi'dir. Tahsilini tamamladıktan sonra müderrislik, kadılık ve kazaskerlik gibi görevlerde bulunmuş, üç defa Şeyhülislâmlık makamına yükselmiştir. Verdiği fetvalarla tanınan Ali Efendi, aynı zamanda Nakşibendî tarikatına mensup olmakla birlikte Melâmî meşrebine sahip bir mutasavvıftı. Onun hayatı, ilimle maneviyatı, devlet göreviyle tasavvufi derinliği nasıl birleştirdiğinin ender bir örneğidir. Acaba bir devletin en yüksek ilim makamındaki birinin aynı zamanda bir gönül eri olması, o dönemin toplum ve siyasetine nasıl bir yön vermiştir? Onun bıraktığı fetvalar ve eserler, günümüz dünyasına neler fısıldıyor olabilir?